Dieta bogata w błonnik pokarmowy zmniejsza ryzyko nie tylko nadwagi i otyłości czy cukrzycy, ale również chorób układu sercowo-naczyniowego. Szczególnie rozpuszczalne frakcje błonnika wykazują korzystny wpływ na gospodarkę lipidową organizmu człowieka. Ich dobrym źródłem są otręby owsiane.

Źródło beta-glukanów

Badania de Groot i wsp. przeprowadzone w 1963 dały początek doświadczeniom klinicznym w zakresie prozdrowotnych właściwości owsa i jego przetworów. W wyniku przeprowadzonych analiz przez wielu naukowców, dowiedziono, że to beta-glukany, czyli rozpuszczalna frakcja błonnika pokarmowego, odpowiedzialna jest za hipolipemizujący efekt tych zbóż.

Beta-glukany wiążą wodę, tworząc w przewodzie pokarmowym żele o znacznej lepkości. I to właśnie głównie ta cecha odpowiada za ich pozytywny wpływ na gospodarkę węglowodanową oraz lipidową organizmu. Związany cholesterol wydalany jest z organizmu wraz z kałem. W badaniach podkreśla się również korzystną rolę beta-glukanów w produkcji krotko łańcuchowych kwasów tłuszczowych, które również mogą przyczyniać się do regulacji stężenia cholesterolu we krwi.

Beta-glukany obniżają cholesterol

W badaniach naukowych wykazano korelację między dawką spożywanych beta-glukanów a zmniejszeniem stężenia cholesterolu ogółem oraz frakcji LDL u osób z zaburzonym lipidogramem. Metaanaliza 28 randomizowanych badan klinicznych przeprowadzonych w latach 1966-2013 wykazała, że spożycie co najmniej 3 g beta-glukanów na dobę wpływa na obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego o 0,3 mmol/l, natomiast frakcji LDL cholesterolu o 0,25 mmol/l, przy jednocześnie nieistotnym wpływie na wartości HDL cholesterolu.

Od 2011 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności dopuścił oświadczenie zdrowotne dotyczące hipocholesterolemicznego efektu beta-glukanów na żywności będącej ich źródłem. Na etykiecie produktu konsument odnajdzie informację m.in. odnośnie zawartości beta-glukanów w zwyczajowo spożywanej porcji produktu, a także ilości, jaką należy spożyć każdego dnia, aby osiągnąć efekt terapeutyczny.

1. Chen J., Huang X.F.,2009, The effects of diets enriched in beta-glucans on blood lipoprotein concentrations. Journal of Clinical Lipidology, 3, 3, 54-158
2. Whitehead A., Beck E.J., Tosh S., Wolever T.M., 2014, Cholesterol lowering effects of oat β-glucan: a meta-analysis of randomized controlled trials. American Journal Of Clinical Nutrition, 100, 6, 1413-1421